21 Mart 2009’da hayatımda en severek yazdığım makalelerden biri, Habertürk gazetesinin Cumartesi ekinde yayınlanmıştı. Yayınlanma günü ne kadar güzelse, araştırma süreci de o kadar zordu. Zira konuyla ilgili tek bir Türkçe kaynak bulamamakla birlikte bir süre sonra fark ettim ki, yazıma konu ettiğim, yeni bir mimari akım olan “earth house”lardan ilk defa ulusal bir yayın organında ben bahsetmek üzereydim. Hakkında hiçbir şey bilinmeyen earth house’ları yani arazi evlerini bütün duyularımı açarak araştırmaya başladım. Gördüğüm her earth house fotoğrafında daha da hayran kaldım ve içimdeki kirpiye böyle bir yuva diledim, okumak, yazmak için, isterim, olsun!
Nedir bu earth house önce onu anlatayım. Toprağın içine ustaca yerleştirilmiş, kimi zaman bir sığınağı, kimi zaman da Orta Dünya’dan bir mekanı hatırlatan earth house’lar yani arazi evleri, azami enerji tasarrufu ile, toprakla bir bütün haline getirilen bir yaşam şekli sunuyor. Formül kolay, elverişli yamacı bul, içini kaz, yalıtım sistemini kur, üç duvarın ardından camdan ön cepheyi yükselt ve inşaattan çıkan toprakla evin üzerini ört. Tabi bir başka formül de zemini biraz açarak evi inşa etmek. Önemli olan evin etrafını toprakla örterek dünyanın en doğal ve muazzam yalıtım sistemini kurmak. İngiltere’de şu anda 200’den fazla earth house var. Çatısında sebze meyve bahçesi bulunanları mı istersiniz, sırf çocuklarını yetiştirebilmek için apartmandan çıkıp bu evleri tercih eden mi... Ses yaptın diye kapınızı çalacak olan tek komşunuz ağustos böceği hadi bilemediniz karınca.
İsterseniz çok romantik ve 16.-17. yüzyıl Avrupa kırsalı mimarisi ile de yaptırabilirsiniz evinizi ama isterseniz bir uzay gemisini andıran son derece minimalist ve modern çizgilerle de inşa ettirebilirsiniz. Ben pek hoşuma gidenlerinden birinin fotoğrafını seçtim sizin için.
İSVİÇRELİ ÖDÜLLÜ MİMARDAN İNCİLER
Dedim ya hummalı bir araştırma süreci yaşadım. Birçok mimar ve earth house sahibi ile de konuştum elbette. İsviçreli mimar Peter Vetsch, sorularımı yanıtlıyor, “Apartmanlarda yani aslında hava boşluğunun içinde yaşıyoruz.” Tabi ben ona diyemiyorum, dünyanın doğusunda o hava boşluğundaki evler için milyon dolarlar akıtan insanlar var. Dünyanın sayılı mimarlarından biri ve “earth house” konusunda ustalardan biri. Hatta işi abartıp, TOKİ’ye bağlayıp, toplu arazi evler inşa etme için çeşitli projeler üzerinde çalışıyor. Havada yaşamamızın birçok zararı var, hem nem hem de ısı kaybediyoruz. Dolayısıyla bu kaybolan ısı ve nemi elde etmek için de enerji kaynaklarını olması gerekenden birkaç kat daha fazla miktarda kullanıyoruz. Giriş katı bile olsa evler yıllarca rüzgar, nem başta olmak üzere bütün hava olaylarına ve iklim değişikliklerine maruz kalıyor, yani evler daha çabuk yaşlanıyor, arazi evlerin öyle olmadığını anlatıyor Vetsch, “Oysa üzerinde çalıştığımız bu earth-house’lar yaşlanmıyor ve yıpranmıyor. Bu nedenle de değer kaybetmiyor. Evlerin üzeri inşaat sırasında çıkarılan toprakla örtüldüğü için ısı ve nem içeride muhafaza ediliyor. Dolayısıyla da enerji tasarrufu kaçınılmaz. Vetsch’in kullandığı teknik, çelik konstrüksiyonun içini püskürtme betonla doldurmak ve yuvarlak yüzeyler elde etmek. İsteğe bağlı olarak malzemede ahşap, taş vs gibi birçok seçenek bulunuyor.
KENDİ ENERJİNDE KAVRUL
Arazi evleri ikiye ayrılıyor. Zemin üzerine inşa edilip sonradan toprağa gömülenler ve mevcut bir yamacın içine yerleştirilenler. Şayet evinizi ücra bir köşede kuracaksanız ısınma, elektrik gibi enerjiye bağlı sorunlar güneş panelleri ile çözülüyor. Ayrıca bahar ve yaz aylarında altı ay boyunca akülere depoladığınız güneş enerjisini yılın geri kalanında da kullanabilirsiniz. Jeotermal suların evin içine döşenen borular ile sürekli pompalanması ile de ısınma sağlanabilir. Şehre yakın bir yerde istiyorsanız da bilindik yöntemlere başvurup belediyenin şebekesinden suyunuzu, elektriğinizi enerjinizi elde edebilirsiniz. Ancak işin ruhu bir bahar sabahı evden dışarı adımınızı attığınızda evin tavanını örten bahçeden kopardığınız domateslerle kahvaltı yapmakta. Bu nedenle gerçek bir arazi evi kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmeli...
BU FOTOĞRAFLA YETİNMEYİN
Şimdi benim teknolojim yeterli olmadığı için size bir kısa yol göstereyim de bu güzel manzaradan siz de nasibinizi alın. Google’ın imajlar, görseller kısmına “earth house” yazıyorsunuz ve o güzelim evleri seyre dalıyorsunuz...
Bedia Ceylan Güzelce - Habertürk
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder